Vrees niet

De omstandigheden in de tijd van de geboorte van Jezus waren verre van ideaal. Het volk van Israël leed onder de Romeinse overheersing van keizer Augustus. Op het moment dat Jezus geboren werd, was Herodes koning over Judea. In die tijd was de belastingdruk hoog en werden opstanden hardhandig neergeslagen. Herodes wantrouwde iedereen die zijn macht zou kunnen bedreigen, zelfs zijn eerste vrouw, leden van zijn schoonfamilie en drie van zijn zoons liet hij terechtstellen. Dit zou keizer Augustus de uitspraak hebben ontlokt: “Je kunt beter Herodes’ varken zijn dan zijn zoon”.

Als de drie wijzen hem vertellen over de geboorte van de koning van de Joden, verzint hij een list: “Als jullie hem gevonden hebben, moet je dat aan mij komen vertellen. Dan kan ik ook naar hem toe gaan om hem te eren”. Maar de wijzen blijken meer ontvankelijk voor de stem in een droom, waarin wordt gezegd: “Jullie moeten niet teruggaan naar Herodes.” Ze gaan langs een andere weg naar hun land terug.

De betekenis van de naam Herodes verklaart in dit verband veel. Deze houdt verband met beven, met ongerust zijn, sidderen. En er was niets dat Herodes meer vreesde dan het verliezen van zijn macht, van de controle.

In de aanloop naar het kerstgebeuren speelt één boodschap een grote rol en dat is ‘vrees niet’. Woorden die vele, vele malen eerder in de Bijbel klonken. In het Matteüsevangelie hoort Jozef, op het moment dat hij overweegt de verkering met Maria uit te maken, in zijn droom: ‘Wees niet bang je vrouw Maria bij je te nemen’. In het Lucasevangelie zegt een engel tegen Maria: “Je hoeft niet bang te zijn, Maria. God heeft je uitgekozen voor iets moois.”

Kerst vertelt het verhaal van de geboorte van het kindje Jezus, maar een geboorte kan ook ieder moment van de dag in ons plaatsvinden. Dat is volgens de mysticus Eckhart het plotseling binnenbreken van de eeuwigheid in de tijd. Momenten waarop je het nu als een ‘eeuwig nu’ ervaart, waarop je vrij en onbevangen bent. Om dat mogelijk te maken moet je de moed hebben om je doof te houden voor de dreiging van de angsthaas en controlefreak Herodes in jezelf, om zo ruimte te maken voor kinderlijke verwondering, vertrouwen en overgave. Want niet alleen Maria, maar wij allemaal zijn zwanger van de levenskracht van God, die diep in ons verscholen ligt en niets anders verlangt dan aan het licht gebracht te worden.

Laeven as of

Laeven as of

ow nog nooit

de deur is ewezen.

Laeven as of

i’j niet in kolde, duustere nacht

dizze welt bunt binnen ebracht.

Laeven as of

der gin vi’jande bunt

um te vrezen.

Laeven as of

dizze welt als sinds lange